مسیر رویاهای رجب طیب اردوغان برای تبدیل‌شدن به یک ابر رئیس‌جمهور و بدست‌آوردن قدرت مطلق سیاسی خالی از دست‌انداز و موانع سیاسی نیست.
تحلیلی بر پیروزی اردوغان؛
اردوغان و چالش‌های یک پیروزی/ هژمونی برباد رفته آک‌پارتی/ ترکیه آبستن اختلافات خشونت‌بار
تاریخ انتشاردوشنبه ۱۱ آبان ۱۳۹۴ ساعت ۱۷:۱۵
از کف رفتن اکثریت مطلق پارلمانی حزب عدالت و توسعه پس از سیزده سال یکه تازی در عرصه سیاسی ترکیه در انتخابات پنج ماه پیش و سرباز زدن اردوغان از تشکیل دولت ائتلافی با دیگر احزاب سیاسی کشور چنان اردوغان قدرت طلب را آشفته کرد که او را بر آن داشت تا نتایج انتخابات را نپذیرفته و تصمیم به برگزاری انتخاباتی زودرس بگیرد. اما این تنها تصمیم اردوغان نبود. رهبر حزب عدالت و توسعه می‌دانست که در شرایط موجود نتیجه انتخابات زودرس هم تغییری نخواهد کرد به همین دلیل دست به یکسری اقدامهای سیاسی گسترده برای تغییر معادلات سیاسی و اجتماعی در ترکیه زد تا بتواند با استفاده از تحریک و تشدید برخی مناقشات و تنش‌های سیاسی و قومی در ترکیه و تحریک احساسات ضد کردی از یک سو و دامن زدن به تفکرات پان ترکیسم با چاشنی اسلام گرایی یک بار دیگر قدرت مطلقه را به حزب عدالت و توسعه باز گرداند. در شرایطی که سیاست‌های اردوغان در قبال سوریه و مداخله این کشور در جنگ داخلی سوریه موجب تشدید اختلافات سیاسی داخلی در ترکیه شده و هزینه‌های سیاسی و مالی هنگفتی را برای این کشور بوجود آورده بود و همزمان رقابت‌های سیاسی در داخل کشور بدلیل بحرانها و شکست سیاست‌های اقتصادی دولت حزب عدالت و توسعه از یکسو اعتراضات احزاب لیبرال و ملی‌گرای سنتی را تشدید و افزایش محبوبیت و بنیه رقابت احزاب و جریان طرفدار فتح ا... گولن رقیب اسلامگرای اردوغان را موجب گردیده بود او تصمیم گرفت تا با یک اقدام سیاسی پر خطر دست به سوی کردها و حزب دموکراتیک خلق دراز کرده و ضعف خود را با صلح با اکراد و کم کردن از چالش های سیاسی در این حوزه جبران کند. اما نتیجه این مصالحه که از مسیر امضای تفاهمی با عبدا... اوجالان در زندان بدست آمد باعث شد حزب دموکراتیک خلق برای نخستین بار در رقابت‌های پارلمانی موفق به کسب سیزده درصد آرا شده و به شکل حزبی وارد مجلس ترکیه شود.
هژمونی برباد رفته آک‌پارتی
یک کارشناس مسایل ترکیه معتقد است رجب طیب اردوغان در پنج ماه گذشته ابتکارهای زیادی برای ارتقای موقعیت حزب عدالت و توسعه به خرج داده تا این حزب اکثریت لازم در انتخابات را بدست آورد اما تأثیرات منفی این سیاست ها بر حوزه های مختلف سیاسی و اجتماعی ترکیه موجب خواهند شد تا در آینده دولت حزب عدالت و توسعه حتی در صورت کسب اکثریت مطلق با چالش‌های امنیتی و سیاسی جدی روبرو باشد.
مرتضی مکی می‌گوید: اردوغان با تغییر سیاست مصالحه با اکراد و بازگشت به روش سرکوب آنها کوشید تا نشان دهد که اراده قوی در مبارزه با تروریسم و ناامنی درترکیه دارد و می‌تواند ثبات سیاسی را به کشور بازگرداند، اما تاثیرات منفی این سیاست به مراتب بیشتر از آثار مثبت آن برای اردوغان خواهد بود. وی می‌گوید: در انتخابات دیروز دو مسأله مهم بود اقتصاد و امنیت و در هر دو حوزه دولت اردوغان با چالش جدی روبرو است. وضعیت اقتصادی ترکیه وضعیت مساعدی نیست و بحران آفرینی ترکها در سوریه و سیاست‌های یک جانبه گرایانه و جنگ‌طلبانه و حمایت آنها ازتروریست‌ها عملاً به زیان ترکیه تمام شد و ترکیه بخشی از بازارهای خود را از دست داده است و بویژه صنعت گردشگری این کشور لطمه جدی خورد. مکی تأکید می‌کند: حتی اگر حزب حاکم بتواند اکثریت مطلق را هم کسب کند باز برای پیشبرد خیلی از برنامه‌های سیاسی خود نیازمند همراهی دیگر احزاب است و دیگر آن اقتدار و هژمونی گذشته را نخواهد داشت.
ترکیه آبستن اختلافات خشونت‌بار
موسی داداش‌زاده دیگر تحلیل‌گر مسایل سیاسی ترکیه هم تأکید می‌کند علت اینکه ارزیابی‌ها بر این است که این انتخابات هم وضعیت جدید حزب عدالت و توسعه را تغییر نخواهد داد قدرت گرفتن دیگر احزاب سیاسی در ترکیه و در نظام پارلمانی این کشور است. وی می‌گوید: چهار حزب اصلی رقیب در ترکیه تشابه صد درصدی بر هیچ حوزه‌ای ندارند بجز حزب عدالت و توسعه و حزب حرکت ملی که در دو موضوع ملی گرایی است و مسأله اکراد تا حدی تشابه فکری دارند.
وی تصریح می‌کند: حزب حرکت ملی اکراد را دشمن اصلی خود می‌داند و اردوغان را در توفیق حزب کرد دموکراتیک خلق در انتخابات گذشته مقصر می‌دانست، به همین دلیل حزب عدالت و توسعه نتوانست با حزب حرکت ملی برای ائتلاف به توافق برسد و دولت شکست خورد اما هجمه سنگین اردوغان علیه اکراد پس از ناتوانی در تشکیل دولت ائتلافی و حمایت او از داعش در کشتار اکراد از یکسو موجب نزدیک شدن حزب حرکت ملی به حزب عدالت و توسعه شده و از سوی دیگر موجب اتحاد سنگین اکراد آنها شد و این اتفاق انتخابات را در ترکیه پیچیده کرد.
قدس
کد مطلب : ۱۱۷۴۴
