حافظ خبر - نقدی بر سازوکار مالیات؛ از سودآوری در کشاورزی تا پیشگیری از اتلاف منابع

"حافظ نیوز" // در بخش گذشته به شرح اهمیت موضوع اصلاح نظام مالیاتی و اثرات واقعی که می تواند بر اقتصاد بگذارد، پرداخته شد لذا در ادامه طرح پیشنهاد کاربردی و عملیاتی برای ارتقای اثرات مطلوب مالیات تشریح می شود.

پیشنهاد نگارنده اینست که در ابتدا معافیت مالیاتی بخش کشاورزی به طور کلی برداشته شود، اما مالیات به صورت پلکانی و بر دسته های مختلف محصولات، برای مناطق مختلف و دست اندرکاران بخش های گوناگون کشاورزی وضع شود.

مثلا محصولاتی مانند گندم که اهمیت بالایی در امنیت غذایی کشور دارد با مالیات با نرخ صفر درصد و محصول بی اهمیت و آب بری چون هندوانه با نرخ مالیاتی بالا و حتی بیش از 100 درصد، در تمامی مناطق باشد. یا بر محصول برنج در مناطق پرآب شمالی یک نرخ مالیاتی متوسط و در استان هایی مانند فارس که مشکل آب دارند، نرخ مالیات سنگین وضع شود.

در مورد هندوانه و برنج در مناطق کم آب، مالیات وضع شده باید به گونه ای باشد که عملا تولید محصول را از اقتصادی بودن بیاندازد، یا مصرف کننده در صورتی که بخواهد از آن محصول خرید کند، هزینه های وارد شده بر منابع کشور را پرداخت کند، تا عرضه و تقاضا و درنتیجه مصرف این محصول کنترل شود.

همچنین فعالیت فعالان بخش های مرتبط کشاورزی نیز بایستی شامل مالیات های گوناگون در شرایط مختلف برای محصولات مختلف گردد. برای مثال شرکت های مشاوره کشاورزی که به بهینه سازی تولید کمک می کنند، مالیات با نرخ صفر و سوداگران بازار، مالیات با نرخ بالا بپردازند، تا هم بهره وری افزایش یابد و هم بازار از دست این افراد سودجو خارج گردد.

جهت اثرگذاری بیشتر، یارانه های پرداختی نیز با توجه به نرخ مالیاتی وضع شده، تعدیل یا حتی حذف شود. با حاکم شدن این سیستم، علاوه بر هدایت و کنترل رفتار بی قید کشاورزان در برخورد با سرمایه های طبیعی کشور، درآمد و مخارج کارگزاران در این بخش(حتی در حالت مالیات با نرخ صفر درصد) را مشخص و قابل محاسبه می کند.

جهت هدایت نیز، به کمک مالیات های با نرخ پایین، کشت و تولید اقلام کم مصرف و با ارزش افزوده بالا مانند کلزا و سویا که کشور وارد کننده و نیازمند آن هاست، تشویق گردد. با تولید داخل دانه های روغنی و سویا بخش روغن کشی و تغذیه طیور از نیاز به خارج رهایی می یابند و مانند این ها...

با این سیستم کارآمد و به روز مالیات ستانی، هدایت و کنترل به حد اعلای خود می رسد و تولیدهای با مزیت و به صورت علمی در کشور صورت خواهد گرفت، که مسلما افزایش بهره وری چشم گیری خواهیم داشت. به نظر می رسد اگر سیستمی مشابه پیشنهاد مطروحه در کشور ایجاد نگردد، با تشدید بحران های موجود، وضعیتی غیرقابل تصور در آینده ای که الآن در آن قرار داریم، پیش روی ماست.

این تنها کاربرد این سیستم کارا و به روز در بخش کشاورزی بود، که اعمال سیستم های مشابهی در صنعت یا حتی خدمات می تواند تخصیص بهینه منابع را در تمامی بخش های اقتصاد خسته و بیمار کشور حاصل نماید و آن را به حرکت درآورد.

نویسنده: سجاد افروزه