رستگاری در گوش شاه قاجار!

29 اسفند 1399 ساعت 9:52

گزارشگر :

زمانی که ناصرالدین شاه قاجار بر تخت قدرت نشست؛ به دلیل داشتن ذوق و علاقه به هنر؛ نقاشان، نوازندگان و شاعرانی از تمامی ایران روانه تهران می‌شوند تا شاید اقبال به آن‌ها رو کند و به دربار راه یابند. در آن زمان از شیراز نیز نوازنده‌ای به نام آقا محمدصادق خان روانه دربار می‌شود. او سنتور را هم با خود برد و ردیف‌نوازی را با سنتور باب کرد، تا آن زمان ساز ملی ایرانیان، تار بود.


حافظ خبر -   محمدصادق‌خان که از بزرگ‌ترین نوازندگان سنتور در تاریخ موسیقی ایران محسوب می‌شود؛ اگر چه در شهر خود چندان شناخته شده نبود. به جرأت می‌توان گفت که  تمام استادان بزرگ سنتورنواز به نوعی با میراث هنری آقا محمدصادق خان مربوط هستند. با همه این‌ها، این که در شیراز عهد قاجار، وی چگونه سنتور را آموخته است موضوعی است که ذهن بسیاری از کارشناسان تاریخ موسیقی را به خود درگیر کرده است. 
در تاریخ موسیقی ایران، سنت ردیف‌نوازی بیشتر در دست تارنوازها بوده است. به عنوان نمونه خانواده فراهانی ادبیات منسجمی از ردیف‌های ایرانی را به صورت سینه‌به‌سینه به نسل‌های بعد از خود منتقل کردند اما آن‌ها نیز همه تارنواز بودند.
ولی وقتی که آقا محمدصادق خان از شیراز به تهران می‌رود، او را به عنوان یک استاد ردیف‌نوازی می‌پذیرند. تفاوت وی با هم‌نسلانش در این بود که برای اولین بار با نواختن سنتور به عنوان یک ردیف نواز بزرگ مطرح شد.
ورود آقامحمدصادق خان یک دگرگونی را در فضای موسیقی دربار و حتی جامعه آن روزگار به وجود آورد چرا که هم‌زمان با ورود وی به تهران، ترانه‌های شیرازی در تهران محبوب می‌شوند. از دیگر سو نیز تنها نوازنده‌ای که در ایران، نامش بر روی یکی از گوشه‌های دستگاهی موسیقی هم در ردیف‌های سازی و هم در ردیف آوازی مانده است، آقامحمدصادق‌خان شیرازی بوده است. گوشه آقامحمدصادق‌خانی  در دستگاه‌های سه‌گاه و بیات ترک خوانده و نواخته می‌شود.


کد مطلب: 23285

آدرس مطلب: https://www.hafezkhabar.ir/note/23285/رستگاری-گوش-شاه-قاجار

حافظ خبر
  https://www.hafezkhabar.ir