نگاهی به آیین‌های ویژه نوروزی در جهرم

1 فروردين 1400 ساعت 14:09

جهرمی ها معتقد بودند در زمانی که گاو، زمین را بلند می کند تخم مرغی که روی آینه قرار دارد چرخشی به دور خود می کند و به حالت اولیه در می آید که متوجه می‌شوند که سال نو شده است.



 به گزارش حافظ خبر،نویسنده کتاب «فرهنگ و آداب و رسوم شهرستان جهرم» می‌گوید: جهرمی ها مانند دیگر هم وطنان در خجسته عید سعید باستانی نوروز که یادگار گذشتگان است جشن می گیرند و همه در این ایام سعی بر آن دارند که با خوشی و نشاط این جشن را به پایان رسانند.
«ایرج قزلی» با اشاره به اینکه جهرمی ها از نیمه اسفند ماه به پیشواز نوروز می روند و اولین کاری که در این ایام صورت می پذیرد خانه تکانی است، عنوان می کند: این رسم خوب در جهرم از قدیم الایام به عهده زنان و دختران بوده است؛ اول تمام اساسیه را از اتاق بیرون می آورند و در حیاط می گذارند و سپس با برگ درخت خرما سقف اتاق ها را تمیز کرده و می گویند «بلاغنه» که نوعی عنکبوت است نباید سال روی آن تحویل شود و چرا که اگر این اتفاق بیفتد شگون ندارد و کار صاحب خانه در سال جدید گره می‌خورد.

  وی ادامه می دهد: بعد نوبت به ظروف می‌رسد که بعد از تمیز کردن دوباره آن را سر جایش می گذارند.

 این محقق جهرم شناس با اشاره به اینکه مردم جهرم برای عید نوروز لباس های نو تهیه می‌کنند و بر این باور هستند که باید با پوشیدن لباس نو سال بر روی آنها تحویل شود، می گوید: آنها همچنین از یکی دو روز مانده به عید به اصلاح و سلمانی می‌روند و سر و روی خود را مرتب می کنند؛ شب عید به حمام می روند و بعد از استحمام لباس های نوروزی خود را می‌پوشند و به انتظار تحویل سال می نشینند.

  وی اضافه می کند: در قدیم که هنوز حمام داخل هر خانه نبود به حمام عمومی می رفتند حمام های عمومی از اذان صبح تا حدود ساعت یک بعد از ظهر مردانه و بعد از ظهر تا اذان مغرب زنانه بود؛ شب عید حمام‌ها شلوغ بود و تا پاسی از شب باز بود.

  جهرمی ها لحظات نزدیک تحویل سال یک آینه روی زمین می گذاشتند و تخم مرغی را روی آن قرار می‌دادند و بر این باور بودند که به هنگام تحویل سال زمین روی شاخ گاوی است که در آن لحظات گاو زمین را بلند کرده به شاخی دیگر می گذارد.

  قزلی می گوید: جهرمی ها معتقد بودند در زمانی که گاو، زمین را بلند می کند تخم مرغی که روی آینه قرار دارد چرخشی به دور خود می کند و به حالت اولیه در می آید که متوجه می‌شوند که سال نو شده است.

  وی عنوان می کند: تهیه شیرینی های محلی هم یکی از مراسم های خاصی است که در جهرم از نیمه‌های اسفند شروع می‌شود و «حلوای خارک»، «رنگینک»، «نان مشت»، «خرما کنجدی» و اخیراً هم «نان فرنگی» باب شده و جزء شیرینی های عید جهرمی ها شده است.

  قزلی در مورد نحوه چیدن سفره سفره هفت سین در جهرم نیز می گوید: چیدن سفره نوروز در جهرم مثل سایر شهرهای ایران زمین بوده است؛ آنگاه خانواده در حالی که هر کدام لباس نو شان را که برای عید تهیه کردند می‌پوشند و اطراف سفره می‌نشینند؛ بچه‌ها طبق گفته بزرگترها که هنگام تحویل سال تخم مرغ روی آینه چرخش می کند چشمشان روی آینه است که تخم مرغ کی چرخش می کند.

  وی با اشاره به اینکه بچه ها پس از تحویل سال دست بزرگترها را بوسیده و بزرگترها نیز به کوچکترها عیدی می‌دهند؛ دید و بازدیدها نیز از همین زمان شروع می‌شود و کوچکترها به دیدن بزرگترها جهت تبریک عید می‌روند، عنوان می کند: در قدیم اغلب بزرگترها هنگام تبریک گفتن مذاح و شوخی با کوچکترها می کردند که باعث خنده و شادی دیگران می شد.

  رسوم و آداب جهرمی ها برای عید نوروز سرشار از مهر است و همین است راز ماندگاری آن؛ هر سال با عطر بهار نارنج، مهربانی ها هم سبز می شوند تا نوروزهایمان بوی خوش شکوفه های بهاری و طعم دوستی بدهد.

منبع: مجله خبری جهرم فردا


کد مطلب: 23294

آدرس مطلب: https://www.hafezkhabar.ir/interview/23294/نگاهی-آیین-های-ویژه-نوروزی-جهرم

حافظ خبر
  https://www.hafezkhabar.ir