کتاب نگرشی کوتاه بر «رابطه تعزیه و تلویزیون» با موضوع بررسی رابطه رسانه سنتی و رسانه ارتباط جمعی مدرن، به عنوان نخستین اثر پژوهشی در موضوع یاد شده، ازتالیفات پژوهشگر تاریخ، هنر و رسانه دکترسیدابوالحسن عمرانی می باشد.

یادداشت :
نگاهی به کتاب « تعزیه و تلویزیون» در هفته کتاب و کتابخوانی
27 آبان 1404 ساعت 19:05
گزارشگر : منیره خسروبیگ
کتاب نگرشی کوتاه بر «رابطه تعزیه و تلویزیون» با موضوع بررسی رابطه رسانه سنتی و رسانه ارتباط جمعی مدرن، به عنوان نخستین اثر پژوهشی در موضوع یاد شده، ازتالیفات پژوهشگر تاریخ، هنر و رسانه دکترسیدابوالحسن عمرانی می باشد.
به گزارش حافظ خبر، این دفتر حاوی چهار فصل است.
تعزیه، رسانه سنتی موج اول
تلویزیون، رسانه مدرن ارتباط جمعی
تفاوت تعزیه با تئاتر صحنه ای و تئاتر تلویزیونی
تعزیه در تلویزیون...
نویسنده در مقدمه کتاب می گوید:
پردازش تعزيه در تلويزيون به معني تلفيق دو رسانه ( رسانه سنتي تعزيه و رسانه تكنولوژيك تلويزيون ) با دو رويكرد متفاوت و دو ساختار مستقل و منحصر به فرد مي باشد .
مهم ترين اصل و اولين گام در ايجاد تعامل ميان اين دو نوع رسانه و ارتباط و تلفيق آنها ، شناخت كافي و صحيح از رسانه هاي سنتي و رسانه هاي مدرن تكنولوژيك و چگونگي وفاق ميان آنها و نيزآگاهي دقيق از شيوه ترسيم مفاهيم انتزاعي و تجريدي در قالب تصوير است ...
نویسنده درفصل دوم به ویژگیهای تلویزیون و بازخورد تولیدات این مدیوم فراگیر پرداخته و می گوید:
هرگاه از رسانهاى مانند تلويزيون سخن مىرود ويژگيهاى سرگرم كننده و غفلت زاى آن نيز مورد بحث قرار مىگيرد. مشخصههايى كه ساختار اوليه اين «مولود عصر صنعت و تكنولوژى» به شمار مىآيد.
در راستاى تحول فرهنگى جوامع به وسيله رسانههاى ارتباط جمعى، موضوع تحميل فرهنگها و خرده فرهنگهاى وارداتى به پيام گيران رسانهاى، از جايگاه بسيار مهمى برخوردار است.
چه اينكه اين گونه تحولات از لوازم لاينفك جوامعى است كه به گونهاى از طريق امواج قادر به دريافت تصاويرى مىشوند كه فرهنگ جوامع پيشرفته در قلمرو صنعت و تكنولوژى را به نمايش مىگذارد.
جوامعى كه بيشتر از چشم نوازى و جذابيتهاى ظاهرى، غرق و محو در گرداب دست ساختههاى خود گرديدهاند.
اين رويكرد، فرهنگ سنتى را دستخوش تغيير كرده و دريافت اطلاعات گسسته مخاطبان و جابه جايى نا به جاى آن با آگاهيهاى پيشين، جهت بخشى در سير نزولى فرهنگ آن جامعه را تقويت و تشديد مىكند .
نویسنده با بررسی دیدگاههای چهره های سرشناس حوزه ارتباطات و رسانه ازجمله کازنو jean caseneuve ، لاسول lasswel.h ، استاین برگ، charles s. steanberg لازارسفلد lazarsfelde. برلسون Bernard Berelson و... می گوید:
با انضمام ديدگاهها ي فوق در حول رسانههاى مدرن و پيامدهاى آنها، آينده نگرىهاى جرج اورول George orwellدر كتاب 1984رامى توان خلاقيتى شگرف به شمار آورد كه در يك ژانر داستانى، رويدادهاى اواخر قرن بيستم را با فرايند گسترش ابزار تكنولوژيك و آثار آن بر جوامع، به تصوير كشيد .
اورول كه اين كتاب را در سال 1948ميلادى به نگارش در آورد، با جا به جا كردن دو رقم آخر سال تأليف كتاب مزبور ( 4و8 ) آن را به نام يكى از سالهاى اوجگيرى ابزار ارتباط جمعى، يعني 1984ناميد.
هرچند اين كتاب در زمان خود مورد انتقاد نويسندگان بزرگ معاصرش قرار گرفت، اما گذر زمان به ويژه دهههاى پايانى قرن بيستم و آغاز قرن بيست و يكم بر فرضيههاى اورول صحه گذاشت. زيرا وى زندگانى انسانها را با سيطره ماديات به تصوير كشيده و در اين ميان، ابزار الكترونيك، وسيلهاى براى كنترل زندگى خصوصى افراد و تفتيش عقائد آنان، حضور سنگين خود را به نمايش گذاشته است...
نویسنده در فصل سوم با موضوع تفاوت تعزیه با «تئاتر صحنه ای» و «تئاتر تلویزیونی» ضمن تبیین ویژگیهای آیین نمایشی تعزیه به تفاوت آن با تئاتر واقع گرا و تئاتر روایی پرداخته و یادآور می شود:
..تئاتر رئاليستى بر مبناى آنچه استانيسلافسكى stanislavski بنيان گذارى كرده و به گسترش آن پرداخت، بر يگانگى نقش و شخصيت اصلى داستان تأكيد مىورزد.
اما بيان اولين ويژگي تعزيه( فرایند نمادین) مهم ترين تفاوت آن را با اين گونه تئاتر به وضوح بيان مي دارد.
هر چند در دوره خاصي از تاريخ هنرهاي نمايشي، برشت bertolt brechtدر پي بنيان تئاتري بر مبناي فاصله گذاري و با ساختاري رويدادگرا با نام epic teatre برآمد كه در آن بازيگر ، نقش بازگوكننده و روايتگري را بازي مي كند، اما به گواهي تاريخ تئاتر و تحليل كارشناسان و پژوهشگران حوزه تئاتر و ادبيات نمايشي، او نه تنها به اين هدف دست نيافت كه فرضيه هايي كه در اين باب عنوان و در كارهايش بدان پرداخته بود نيز راكد و بلا استفاده باقي ماند .
موضوع مهمى كه در دل اين بحث ظهور مىيابد اين است كه عدم توفيق برشت در فاصله گذارى مىتواند برگرفته از سير متسلسل نهضتهاى ادبى و هنرى غرب پس از رنسانس باشد كه با مراجعه به آيينهاى ادبى وهنرى يونان باستان پايه گذارى گرديد و بر مبناى اصالت انسان (اومانيسم ) رشد و گسترش يافته بود.
يعنى سبكهاى فوق با هر روش و مشربى كه آغاز گرديده و گسترش يافته باشند، نمىتوانند جداى از رويكرد اومانيستى باشند..
نتيجه اين رويكرد، ،سيستم تئاتر روايى برشت رابا مشكل اساسى مواجه ساخته و اساسىترين ويژگيهاى ساختارى آن را به صورت تئورىهاى انجام ناشدنى باقى گذاشته است ..
نویسنده در فصل چهارم ضمن تبیین راهکارهای پردازش تعزیه در تلویزیون به جمع بندی و نتیجه گیری مباحث این نوشتار پرداخته است.
عمرانی که کارگردان و فیلمساز مولف می باشد، با پشتوانه پژوهشی این اثر، چندین مستند تلویزیونی تعزیه از جمله نخستین مستند تعزیه شناسی به زبان انگلیسی باعنوان the relaiguse drama of iranتهیه و تولید نموده است.
چاپ نخست «تعزیه و تلویزیون» در سال 1391 بوسیله انتشارات بین المللی نوید شیراز منتشرشد .
کد مطلب: 29791
آدرس مطلب: https://www.hafezkhabar.ir/note/29791/نگاهی-کتاب-تعزیه-تلویزیون-هفته-کتابخوانی